Нобель сыймыгы - 2025

Нобель сыймыгы - 2025

Image

Стокгольм/Осло, 2025-жылдын октябры. — Салттуу Нобель циклинин алкагында октябрь айында 2025-жылдагы лауреаттар бир нече багыт боюнча жарыяланды — бул ачылыштар табият, медицина, химия жана коом жөнүндөгү түшүнүгүбүздү түп-тамырынан өзгөрттү.

 Медицина / физиология

2025-жылдагы физиология же медицина боюнча Нобель сыйлыгы Мэри Е. Бранков (Mary E. Brunkow), Фред Рамсделл (Fred Ramsdell) жана **Шимон Сакагучи (Shimon Sakaguchi)**ге перифериялык иммундук толеранттуулук боюнча ачылыштары үчүн ыйгарылды.
(NobelPrize.org)

Алардын изилдөөлөрү иммундук система эмне үчүн организмдин өз ткандарын кол салбайт деген суроого жооп берди. Бул аутоиммундук ооруларды түшүнүү жана дарылоону иштеп чыгуу үчүн маанилүү кадам болду.
(NobelPrize.org)

 Химия

Бул жылы химия боюнча сыйлык Сусуму Китагава (Susumu Kitagawa), Ричард Робсон (Richard Robson) жана **Омар Ягги (Omar Yaghi)**ге металл-органикалык каркастарды (MOF) жаратканы үчүн ыйгарылды. Бул структуралар газдарды кармоо, сууну тазалоо, заттарды сактоо жана реакцияларды тездетүү үчүн колдонулат.
(NobelPrize.org)

Бул жаңы молекулалык архитектура экология, энергетика жана медицина тармактарында чоң колдонмо мүмкүнчүлүктөрдү ачат.
(NobelPrize.org)

 Тынчтык

Норвегиялык Нобель комитети 2025-жылдагы Тынчтык боюнча Нобель сыйлыгын Венесуэладан чыккан Мария Корина Мачадого (Maria Corina Machado) «Венесуэла элинин демократиялык укуктарын коргоо жана диктатурадан демократияга тынч жана адилеттүү өтүү үчүн жасаган үзүрлүү иши үчүн» ыйгарды.
(NobelPrize.org)

Комитет анын Латын Америкасындагы жарандык кайраттуулуктун символу экенин белгиледи.
(NobelPrize.org)

 Адабият

2025-жылдагы адабият боюнча Нобель сыйлыгы венгр жазуучусу Ласло Краснагоркаиге (László Krasznahorkai) «апокалиптикалык темалардын фонунда искусствонун күчүнө болгон ишенимди кайра жандандырган визионердик жана экспрессивдүү чыгармалары үчүн» ыйгарылды.
(Wikipedia)

Анын чыгармалары философиялык терең мазмуну жана күчтүү образдуулугу менен айырмаланат.
(Wikipedia)

 Университет жана илим үчүн мааниси

Бул кадырлуу сыйлыктар дагы бир жолу далилдеди — негизги илимий изилдөөлөр медицина, химия жана коомдук илимдердеги прогресстин негизи болуп саналат.

Биздин университеттин студенттери жана окутуучулары Нобель лауреаттарынын мисалдарынан шыктануу алып, жогорку илимий деңгээлге умтулууга тийиш.



Фото галерея